Εκτίμηση Επιπτώσεων από τα Υδροηλεκτρικά Φράγματα

Η παρουσίαση εδώ. (Και με επιλογή "download" μπορείτε να την κατεβάσετε)

Αν μπορώ, να προσθέσω τις εξής παρατηρήσεις. Σε αντίθεση με τα μικρά υδροηλεκτρικά που βασικά είναι ασύμφορα για ηλεκτροδότηση δικτύου, τα μεγάλα υδροηλεκτρικά είναι χρήσιμα και είναι η μόνη πηγή ηλεκτροδότησης από ΑΠΕ που φαίνεται και είναι σημαντική στα διεθνή στατιστικά.  Είναι χρήσιμα και την διαχείριση φορτίων.  Πέρα από την ηλεκτροδότηση τα φράγματα χρησιμεύουν σε γενικότερη διαχείριση νερών.  Ωστόσο δεν είναι χωρίς περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα στην Ευρώπη που δεν μετράνε τα μεγάλα υδροηλεκτρικά σαν ΑΠΕ.  Μετράνε στην Πορτογαλία, στην Νορβηγία, στην Αυστρία, στην Γαλλία, στην Σουηδία, στην Γερμανία.   Μετράνε και στην ...Κόστα Ρίκα που διαφημίζεται σαν 100% με ΑΠΕ (υδροηλεκτρικά).

Αιολικά: Ενεργειακά ατελέσφορη και ακριβή κοροϊδία

Η παρουσίαση σε powerpoint, εδώ
Η παρουσίαση σε pdf, εδώ

Οι λεγόμενες "ΑΠΕ" είναι μια ωραία ιδέα που μάς την προωθούν είτε σαν οικολογική λύση, είτε σαν σωτηρία από καταστροφές, είτε σαν ενεργειακή λύση, είτε σαν φθηνή και αειφόρα λύση. Όμως οι ΑΠΕ δεν είναι αυτό που λένε ότι είναι. Τις λέμε "ανανεώσιμες", αλλά δεν είναι. Ο αέρας είναι "ανανεώσιμος", αλλά η ανεμογεννήτρια δεν είναι. Ούτε μπορεί να κατασκευαστεί μια ανεμογεννήτρια από άλλες ανεμογεννήτριες. Tο τυχαίο και μεταβλητό ρεύμα από ένα αιολικό είναι ακατάλληλο για ηλεκτροδότηση δικτύου, χωρίς ακριβές, μπελαλίδικες και ρυπογόνες παρεμβάσεις. Το αιολικό ρεύμα δεν είναι φθηνό. Το να λέμε ότι είναι "καθαρό", παραγνωρίζει ότι ενώ το ίδιο δεν ρυπαίνει, δεν μειώνει ρύπους, στο δίκτυο, συνολικά. Στην πραγματικότητα δεν υποκαθιστά ρεύμα από συμβατικές πηγές.

Γιατί μας προωθούν αιολικά και άλλες "ΑΠΕ"; Μα επειδή είναι καλά και σίγουρα και εύκολα λεφτά για αυτούς που τις πουλάνε και τις βάζουν -- όσο βρίσκουν πρόθυμους να τις δέχονται στην χώρα τους και να τις επιδοτούν. Η αλήθεια είναι ότι οι λεγόμενες ΑΠΕ, όλες οι ΑΠΕ, υπάρχουν μόνο είναι υποχρεωτικές οι επιδοτήσεις τους. Χωρίς επιδοτήσεις δεν υπάρχουν ΑΠΕ, οι ΑΠΕ έχουν τις επιδοτήσεις σαν αυτοσκοπό, δεν κάνουν τίποτα από αυτά που διαφημίζουν. Είναι μία απάτη, με κάθε έννοια της λέξης. Δεν θα ήταν απάτη εάν η αποθήκευση ρεύματος ήταν φθηνή, προσιτή και πρακτική, αλλά δεν είναι. Οι μπαταρίες και τα άλλα κόλπα είναι κόλπα μικρής και ενεργειακά ασήμαντης κλίμακας. Νόμιμη η απάτη, αλλά απάτη. Πληρώνουμε χωρίς να παίρνουμε αυτό για το οποίο πληρώνουμε.

Ο πολύς κόσμος δεν βλέπει αυτή την ενεργειακή και οικονομική πτυχή. Ο πολύς κόσμος ενοχλείται από την εμφάνισή τους, και τον ήχο τους, και την ζημιά σε αγαπημένα μέρη. Έτσι ξεκινάει η αντίδραση.

Και ο τρόπος που οι αιολικοί αντιμετωπίζουν την αντίδραση είναι με φυτεμένους και συχνά πληρωμένους "παπαγάλους". Που δεν ντρέπονται να λένε ό,τι αρλούμπα μπορείτε να φανταστείτε, για να μην αντιδράσετε, όπως ότι  α) θα σώσουν το κλίμα, ή β) θα υποκαταστήσουν λιγνιτικές μονάδες, ή γ) θα προλάβουν ...καρκίνους, ή δ) θα φέρουν τουρίστες, ή ε) αυτοί ή οι άλλοι έγιναν πλούσιοι από αιολικά στο χωριό τους κλπ

Το πρόβλημα δεν είναι μόνο τα αιολικά (και τα μικρά υδροηλεκτρικά) της εδώ περιοχής. Το πρόβλημα είναι ότι έχουμε ήδη περί τα 5.000 μεγαβάτ ΑΠΕ, με συνολική ζήτηση στην Ελλάδα 5.000 μεγαβάτ πραγματικής ισχύος. Αυτές οι ΑΠΕ έχουν κοστίσει περί τα €9δις, και τις επιδοτούμε με 1,5 δις τον χρόνο.

Και πλέον γνωρίζουμε ότι οι ΑΠΕ είναι ...διακοσμητικές όταν τις χρειαζόμαστε. Βασικά, πεταμένα λεφτά.

Και λένε να βάλουν κι άλλες! Λες και μάς περισσεύουν λεφτά για πέταμα.

Πού πάει και γιατί είναι προβληματικό το αιολικό ρεύμα? Και γιατί δεν μπορείς να κατασκευάσεις μία ...βίδα από από πολλά αιολικά?

Αυτά είναι από απάντηση σε ερώτημα, και τα παραθέτω επειδή ίσως βοηθάνε.

Αντί εισαγωγής, να πω ότι αυτά είναι εξειδικευμένα τεχνικά θέματα και χρειάζονται λίγη υπομονή.  Ωστόσο, όλοι έχουμε δει ανεμογεννήτριες να γυρίζουν στον αέρα, και λογικά θα ρωτήσει κάποιος:  "μα γιατί λέει αυτός ότι κάνουν κακό στην ηλεκτροπαραγωγή", ή ότι δεν ηλεκτροδοτούν, ή ότι δεν μπορείς να ψήσεις ένα μπρίκι καφέ με αιολικά, ή γιατί δεν μπορείς να κατασκευάσεις 10 πόντους χάλκινο καλώδιο? Πού δηλαδή πάει το αιολικό ρεύμα όταν φυσάει, και γιατί δεν είναι "καλό και χρήσιμο".

Ή απάντηση, δυστυχώς σε 6-7 παραγράφους, είναι η εξής:

1)  Ένα δίκτυο χρειάζεται σταθερό και προβλέψιμο ρεύμα, και χρειάζεται περίπου όσο έχει ανάγκη το δίκτυο. Ούτε πολύ περισσότερο, ούτε πολύ λιγότερο. Η ζήτηση σε ένα δίκτυο είναι περίπου γνωστή και δεδομένη και καλύπτεται από μονάδες ηλεκτροπαραγωγής που παράγουν ρεύμα, όταν, όπως και όσο τους ζητήσουμε. Περισσότερο την μέρα από ότι την νύχτα, λιγότερο τα Σαββατοκύριακα. Το ρεύμα από αυτές τις συμβατικές μονάδες είναι "κατανεμόμενο", ή "dispatchable".  Το έχουμε όταν το θέλουμε. Οι λεγόμενες "μονάδες βάσης" παράγουν αυτό που ξέρουμε ότι θέλουμε, σταθερά σε ένα 24ωρο, και οι μονάδες αιχμής, παράγουν αυτό που χρειαζόμαστε τα βράδια ή τα μεσημέρια του καλοκαιριού. Εάν δεν φτάνει η παραγωγή μας και κάποια εισαγωγή, θα έχουμε κάποια μορφή ελεγχόμενου ή μη blackout.  Η παραγωγή πρέπει να είναι ίση με την ζήτηση.

2) Εάν φυσούσε σταθερά και στρωτά, όταν χρειαζόμαστε ρεύμα, και εάν δεν φυσούσε όταν δεν θέλουμε ρεύμα, όλα θα ήταν καλά. Δυστυχώς αυτό δεν συμβαίνει. Συχνά δεν φυσάει όταν χρειαζόμαστε ρεύμα, και, ακόμα πιο δύσκολο, φυσάει όταν δεν χρειαζόμαστε το ρεύμα!  Και ο αέρας δεν είναι προβλέψιμος όπως ο ήλιος, πότε φυσάει, πότε όχι, πότε με ριπές, πότε στρωτά.  Άλλο το μελτέμι, άλλο το μπουρίνι.  Ο αέρας είναι "στοχαστικός", δηλαδή μεταβλητός, τυχαίος και  κουτουρού.   Και, μην το ξεχνάτε, το ρεύμα δεν αποθηκεύεται, όχι σε ποσότητες δικτύου, όχι οικονομικά, και ποτέ για να καλύψει περιόδους είτε πολύ αέρα, είτε άπνοιας. Η λεγόμενη αποθήκευση ρεύματος με αντλησιοταμίευση, είναι από ειδική περίπτωση έως σκέτη απάτη για μεγιστοποίηση επιδοτήσεων, αλλά αυτό δεν είναι του παρόντος.  Του παρόντος είναι ότι όσο ανεβοκατεβαίνει ο αέρας, τόσο πρέπει ο διαχειριστής του δικτύου να κάνει ασκήσεις για να έχει την προσφορά ίση με την ζήτηση.

Οι ασκήσεις του διαχειριστή δικτύου είναι η απάντηση του "πού πάει το αιολικό ρεύμα" και είναι  οι εξής:

Εθνικός Ενεργειακός Σχεδιασμός: Μπορούν οι ΑΠΕ να αποτελέσουν μια αξιόπιστη και βιώσιμη λύση;

Στις 8 Δεκεμβρίου του 2016 έκανα μια άλλη παρουσίαση, που προσπάθησε να απαντήσει το ερώτημα "Εθνικός Ενεργειακός Σχεδιασμός:  Μπορούν οι ΑΠΕ να αποτελέσουν μία αξιόπιστη και βιώσιμη λύση";  Η παρουσίαση, έχει πολλά κοινά με την τωρινή, αλλά έχει και παραπομπές

Νομίζω ότι κατέληξα ότι "δεν μπορούν" και από ότι όλες τις λεγόμενες ΑΠΕ, συνεπέρανα ότι τα αιολικά είναι τα πιο αναποτελεσματικά και άχρηστα.

Εάν έπρεπε να βάλουμε κι άλλες ΑΠΕ (κάτι που θεωρώ ...τιμωρία) θεωρώ ότι τα μεγάλα υδροηλεκτρικά είναι τα πιο χρήσιμα. Δεν είναι φθηνά, ούτε είναι χωρίς περιβαλλοντικό αντίκτυπο, αλλά παράγουν ρεύμα, είναι χρήσιμα για διαχείριση φορτίων από συμβατικές μονάδες, διαχείριση νερών γενικά και σε μερικές περιπτώσεις έχουν και τουριστική αξία.

Εάν έπρεπε να βάλουμε και πιο εξωτικά και ακριβά πράγματα, θα δοκίμαζα, ίσως, φωτοβολταϊκά με αυτές τις νέες μπαταρίες για μικρά μη  διασυνδεμένα νησιά. Δεν είναι φτηνά, αλλά έχουν δοκιμαστεί και είναι καλύτερα από κάτι χωματουργικές αρπαχτές που τις βαφτίζουν "αντλησιοταμίευση" και είναι αποδεδειγμένα ατελέσφορες.   Δεν αναφέρθηκα στα μικρά υδροηλεκτρικά, τα θεωρώ πραγματικά ασήμαντα, και αδυνατώ να καταλάβω τι νόημα έχουν σαν επιλογή, αν και ξέρω την απάντηση:  Επιδοτήσεις. Μάλλον θα τα εξάγουν αυτοί που εξάγουν κι όλα τα άλλα...

Τα έβαλα όλα αυτά εδώ, μαζί με κάτι σχόλια που δεν άντεξα να μην βάλω, με αυτά που άκουσα εκεί... από δύο εισηγητές που ήταν οι αρχιερείς του αιολικού λόμπι στην Ελλάδα...